Powstałe w 1861 roku Muzeum Okręgowe w Toruniu należy do najstarszych i największych instytucji muzealnych działających nieprzerwanie do dziś w obecnych granicach Rzeczypospolitej Polskiej. Posiada siedem oddziałów:
– Dom Mikołaja Kopernika
– Muzeum Historii Torunia (w Domu Eskenów),
– Muzeum Toruńskiego Piernika
– Muzeum Podróżników im. Tony’ego Halika,
– Muzeum Sztuki Dalekiego Wschodu (w Kamienicy pod Gwiazdą)
– Ratusz Staromiejski (siedziba główna)
– Muzeum Twierdzy Toruń
Muzeum posiada bardzo bogatą ofertę kulturalną – w poszczególnych oddziałach na zwiedzających czekają najrzadsze eksponaty z dalekiej Azji, arcydzieła polskiego malarstwa autorstwa takich artystów jak Julian Fałat, Jacek Malczewski, Józef Chełmoński, Jan Matejko, Andrzej Wróblewski, Zdzisław Beksiński, Tadeusz Kantor czy Stanisław Ignacy Witkiewicz, wyjątkowe pamiątki z egzotycznych podróży Tony’ego Halika i Elżbiety Dzikowskiej, legendarne kopernikana, unikatowe znaleziska archeologiczne czy wreszcie tak słynne dla Torunia formy piernikarskie i wszystko co związane z wypiekiem pierników.
Instytucja co roku organizuje spektakularne wystawy, Noce Muzealne, międzynarodowe konkursy dla dzieci i młodzieży, różnorodne warsztaty, wykłady oraz spotkania ze znanymi osobistościami. Ponadto posiada bogatą ofertę wydawniczą – publikuje fachowe opracowania, albumy, katalogi oraz książki popularnonaukowe.