Wystawa plakatu „KOPERNIK 550+1”

Muzeum Okręgowe w Toruniu ma przyjemność poinformować o najnowszej wystawie, której wernisaż odbędzie się w Ratuszu Staromiejskim 19 lutego br. o godz. 17:00. Otwarcie ekspozycji połączone będzie z obchodami „Dies Natalis Copernici”. Wystawa plakatu „KOPERNIK 550+1” przygotowana w kooperacji pracowników działów Domu Mikołaja Kopernika oraz Sztuki Polskiej i Europejskiej odkrywa nieznany szerzej fenomen plakatu kopernikańskiego.

plakat z Mikołajem Kopernika

Plakat: Barwny film historyczny Kopernik reż E. i Cz. Petelscy; Świerzy Waldemar, Warszawska Drukarnia Akcydensowa; Polska; 1973; 1200 x 833; druk offsetowy; papier

Zaprezentowana zostanie kolekcja prac pozyskiwanych do zbiorów już od lat 60. XX wieku. Tak na ekspozycji, jak i w formie zdigitalizowanej zobaczyć można będzie 550+1 plakatów i afiszy, w tym 130 prac w formie papierowej, które przedstawiają szeroki wachlarz walorów artystycznych. Ich twórcami są Andrzej  Pągowski, Czesław Kuchta, Andrzej Krzywka, Leon Stanisław Kawecki, Tomasz Rumiński i wielu innych.

plakat, chmury niebieskie

Plakat: Barwny film Koprnik.; Rumiński, Centrala Wynajmu Filmów, Warszawska Drukarnia Akcydensowa; Polska; 1973; 810×580; druk offsetowy; papier

Afisze i plakaty zbierane są nie tylko z uwagi na ich wartość artystyczną, ale przede wszystkim ze względu na szeroko zakrojone badania kulturowe nad dziedzictwem kopernikańskim XX i XXI wieku, podejmowane przez pracowników działu. Kolekcja jest niezwykle różnorodna, jednak jej motywem zawsze był Mikołaj Kopernik jako patron, inspiracja, dziedzictwo i szeroko pojęty motyw przewodni.

Plakat: L. H. Morstin Mikołaj Kopernik Teatr Młodzieży Widziadło; Świerzy Waldemar;
Polska, Warszawa; 1971; 800×560; druk offsetowy; papier;

Pierwszy obiekt do kolekcji pozyskano w 1966 roku i był to plakat do wydarzeń z okazji Kongresu Kultury Polskiej, zwołanego w ramach obchodów Tysiąclecia Państwa Polskiego. O historii pozyskiwania obiektów do kolekcji opowiadała pierwsza kustosz Domu Mikołaja Kopernika, Janina Mazurkiewicz: „Rocznica 500. urodzin Mikołaja Kopernika przypadła w 1973 roku, ale myślano o tym już około 10 lat wcześniej i postanowiliśmy, aby zgromadzić też rzeczy ze świata. Mieliśmy dobry kontakt z Ministerstwem Spraw Zagranicznych, pojawiały się plakaty z imprez, tak gromadziliśmy kolekcje plakatu. Wszędzie, gdzie pojawiał się temat kopernikowski, staraliśmy się pozyskać te obiekty”.

Plakat: Kopernik w pamięci Narodu – projekt plakatu 20-lecie Muzeum Mikołaja Kopernika
w Toruniu; Kościelniak Cyprian; Polska, Warszawa; 1980; 485×687; druk offsetowy; papier

Plakaty do zbiorów były w dużej mierze pozyskiwane przez pracowników Domu Mikołaja Kopernika: „wraz ze współpracowniczką Aleksandrą Kuczborską, śledziłyśmy wszystko w telewizji i gdy tylko odbywały się jakieś imprezy, od razu starałyśmy się działać same, np. telefonicznie. Potem, gdy nawiązałyśmy już kontakt, bardzo nam pomagali, m.in. Muzeum Plakatu w Wilanowie, muzea krakowskie, teatry. Starałyśmy się, a ludzie byli bardzo przyjaźnie ustosunkowani. To było coś niesamowitego, choć czasem jednak nie starczało sił” – dodaje Janina Mazurkiewicz.

Przez lata do kolekcji dołączały plakaty, które przechodziły od waloru artystycznego na rzecz komunikatu, anektując także tematy lokalne i błahe. W zbiorach, poza rozlicznymi afiszami, pojawiły się także tematy luźno związane z astronomią czy ludźmi nauki. To, co można odkryć na nowo, to wyjątkowość muzealnej kolekcji plakatu kopernikańskiego, tematu wciąż czekającego na opracowanie. Niektóre obiekty są unikalne, rzadkie i wartościowe kolekcjonersko czy poznawczo, najcenniejszą jednak informacją jest nadal ta o nas samych, ponieważ postać Mikołaja Kopernika stanowi odbicie historii pokoleń ludzi, którzy poprzez plakat pytali nas w różny sposób, kim był i co dla nas znaczy.

plakat z tęczą

Plakat: Intercopernicalia 73; Socjalistyczny Związek Studentów Polskich UMK w Toruniu,
Rada Uczelniana, Zakłady Graficzne Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych w
Bydgoszczy; Polska, Toruń; 1973; 700×685; druk offsetowy; papier

Plakat do wystawy został zaprojektowany przez Matyldę Sutułę z Yoyo Design i jest to tytułowy „…+1”.

Proj. Matylda Sutuła Yoyo Design, 2024

Alicja Marika Lubowicka, Dom Mikołaja Kopernika
Szymon Jan Stenka, Dział Sztuki Polskiej i Europejskiej

Zapraszamy Państwa do obejrzenia najnowszej wystawy.
Wstęp na wernisaż jest wolny.

___

Wystawa: „KOPERNIK 550+1”

Miejsce: Ratusz Staromiejski w Toruniu

Termin wernisażu: 19.02.2024 r., godz. 17.00

Termin: 20.02 – 02.06.2024 r.

Kuratorzy: Alicja Marika Lubowicka, Szymon Jan Stenka