Muzeum Historii Torunia w Domu Eskenów, oddział Muzeum Okręgowego w Toruniu, zaprasza na kolejne spotkanie z cyklu „Tajemnice toruńskich historii” zatytułowane „Archeologia Doliny Śmierci – materialne ślady masowej zbrodni z końca stycznia 1945 roku pod Chojnicami”.
W okresie od grudnia 1944 roku do stycznia roku 1945 funkcjonariusze III Rzeszy intensywnie „wyłapywali” mieszkańców Torunia, Grudziądza oraz okolicznych miejscowości, w szczególności członków polskiego podziemia. Zatrzymane osoby transportowano do więzienia Gestapo w Bydgoszczy, które ewakuowano 21 stycznia 1945 roku w związku ze zbliżającym się frontem. Jedna z kolumn, składająca się z kilkuset Polaków, trafiła do Chojnic, po czym wszelki ślad po niej zaginął.
Jak przypuszczano, więźniów doprowadzono do tzw. Doliny Śmierci, tam ich zamordowano, a ciała następnie spalono w celu zatuszowania śladów zbrodni.
Celem wystąpienia jest omówienie okoliczności, które pozwoliły na odnalezienie miejsca kaźni w 2020 roku oraz zaprezentowanie wyników prac ekshumacyjnych z roku 2021, podczas których odkryto niemalże tonę spalonych szczątków ludzkich. Na podstawie obrączek udało się dokonać pierwszych imiennych identyfikacji ofiar, które oddały życie za ojczyznę pod Chojnicami, pod koniec stycznia 1945 roku.
Prelekcję wygłosi dr Dawid Kobiałka, kierownik zespołu badawczego, w którego skład wchodzili także: Tomasz Jankowski, Dariusz Burczyk, Mikołaj Kostyrko, Daniel Nita, Joanna Rennwanz, Zbigniew Celka, Marta Rychtarska, Zuzanna Kowalczyk, Iwona Hildebrandt-Radke, Przemysław Zientkowski i Daniel Frymark.
Badania prowadzone były przez Fundację Przyjaciół Instytutu Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk oraz Pion Śledczy Instytutu Pamięci Narodowej w Gdańsku.
Udział w spotkaniu jest bezpłatny.
Badania w 2020 roku dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury. Finansowo prace wspierał także Instytut Archeologii i Etnologii PAN oraz Urząd Miasta Chojnice.
Z kolei badania w 2021 roku dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kultury. Finansowo prace wspierał także Urząd Miasta Chojnice.
