Piernikowe laboratorium
Przez stulecia piernik był produktem luksusowym, a receptury na piernikowe ciasto były pilnie strzeżone przez mistrzów piernikarskich.
Zanim stał się słodkim łakociem, był wykorzystywany na przeróżne sposoby. Przebył długą drogę przez królewskie, magnackie i szlacheckie posiadłości zanim zadomowił się pod strzechą… W każdym z miejsc i kontekstów pełnił rolę wyjątkową… Chcemy, by nasi goście mogli poznać tajniki piernikowego ciasta i piernikowego smaku jeszcze lepiej. W tym celu powołujemy Piernikowe Laboratorium.
Od 11 sierpnia do 7 grudnia 2018 w przestrzeni Muzeum Toruńskiego Piernika odbywać się będzie szereg wydarzeń w ramach projektu „Piernikowe Laboratorium”. Uczestnicy tego przedsięwzięcia będą mogli wziąć udział w warsztatach kulinarnych, warsztatach snycerskich, warsztatach fotograficznych. Nie zabraknie spotkań z ciekawymi ludźmi, którzy przyliżą nam nieznaną historię związaną z piernikami.
Elementy składowe zadania:
W sumie odbędzie się 30 wydarzeń, w takcie których piernik będzie:
– punktem wyjścia do rozważań o historii,
– pretekstem do eksperymentów kulinarnych,
– inspiracją i ciekawym materiałem do działań artystycznych,
– prowokacją do uchwycenia piernikowych momentów w piernikowej migawce,
– sposobem na wspólnie spędzony rodzinnie czas.
Ogólna koncepcja Piernikowego Laboratorium
Piernikowe Laboratorium to cykl interdyscyplinarnych spotkań przeznaczonych do szerokiego grona odbiorców, w tym rodziców z dziećmi, uczniów, studentów, seniorów, dzieci i dorosłych niepełnosprawnych, grup zagrożonych wykluczeniem społecznym. Zajęcia będą dotyczyć piernika, jego kulinarnego oblicza i zastosowania, ale też naukowego podejścia do badań nad historią piernikarstwa, form piernikarskich, historii przepisów piernikowych, piernika jako ważnego elementu dziedzictwa kulturowego Torunia i regionu. Podczas zajęć wykorzystywane będą różne formy ekspresji: wykłady, pokazy, pogadanki, degustacje, warsztaty, mające na celu pobudzenie kreatywności i rozwijanie umiejętności uczestników. Tematy spotkań będą wynikać z obszaru zainteresowań i działalności Muzeum Toruńskiego Piernika, ale forma prowadzonych zajęć będzie nowatorskim ujęciem przekazywanych tematów, dostosowanym do wszystkich grup docelowych, w tym osób niepełnosprawnych, z zastosowaniem warsztatów haptycznych i zmysłowych.
Rezultaty projektu
Forma zajęć zakłada interakcję pomiędzy prowadzącymi, a uczestnikami oraz między uczestnikami projektu.
Warsztaty kulinarne podniosą kompetencje kulinarne i wzbogacą wiedzę i umiejętności nie tylko kulinarne, ale także w zakresie tradycyjnych, historycznych receptur nawiązujących do historii Torunia.
Rezultatem spotkań pod nazwą „Rodzinne pierniczenie” będzie wzmocnienie więzi rodzinnych i społecznych poprzez wspólne kreatywne spędzanie wolnego czasu.
Oferta skierowana jest dla szerokiego grona odbiorców, dlatego przewidywanym rezultatem jest podniesienie poziomu wiedzy, kompetencji oraz umiejętności w zakresie historii piernikarstwa i technologii piernikarskiej oraz wzmocnienie wrażliwości artystycznej.
Będzie to smaczna lekcja historii, podczas której na uczestników oddziaływać będą nie tylko słowa i opowieści, ale także zapachy, smaki oraz praktyka wspólnego spożywania posiłku, celebrowania go, budowanie wspólnoty stołu oraz rozbudzania pozytywnych postaw społecznych, rozwoju umiejętności artystycznych, kreatywności i działania w zespole, co w konsekwencji przekłada się na rozwój osobisty uczestników i wpływa pośrednio na ich postawy kulturowe.
ZESPÓŁ:
Informacje na temat osób odpowiedzialnych za koordynację merytoryczną i organizację zadania
dr ALEKSANDRA KLEŚTA-NAWROCKA
Koordynacja merytoryczna, asystent muzealny w Muzeum Toruńskiego Piernika (bezkosztowo) Ukończyła etnologię i historię na UMK w Toruniu, Obroniła doktorat pt.: „Kucharz doskonały. Historyczno-kulturowy fenomen kuchni staropolskiej”. Zajmuje się historycznymi i współczesnymi kontekstami kuchni staropolskiej, kuchni regionalnej. Jest autorkąkilkunastu publikacji naukowych i popularnonaukowych w tym w Kwartalniku Historii Kultury Materialnej, Przeglądzie Historycznym, Coloquia Ethnologica i Coloquia Humaniorum. Jest współautorką krytycznej edycji „Kucharza doskonałego” oraz współautorką wyboru przepisów kulinarnych z najstarszych książek kucharskich regionu kujawsko-pomorskiego „Półgęsek, czernina i karp w piernikach”. Współpracowała z Centrum Badań nad Historią i Kulturą Wyżywienia oraz Muzeum Pałacem w Wilanowie. Pracowała w Zespole Parków Krajobrazowych Chełmińskiego i Nadwiślańskiego, oraz przy organizacji Festiwalu Smaku w Grucznie, największej kulinarnej imprezy w województwie kujawsko-pomorskim. Organizowała turnieje kulinarne i warsztaty w Dolinie Dolnej Wisły. Obecnie pracownik Muzeum Okręgowego w Toruniu. Autorka bloga www.prowincjaodkuchni.pl
mgr KRZYSZTOF LEWANDOWSKI
Koordynator projektu, w projekcie: współautor scenariuszy, prowadzący część działań, autor i prowadzący warsztaty (bezkosztowo). Asystent muzealny, Muzeum Toruńskiego Piernika. Archeolog z wykształcenia, edukator, muzealnik z pasji. Absolwent archeologii na Wydziale Nauk Historycznych w Toruniu oraz szkoleń z zakresu zarządzania kulturą i o kulturze. Asystent muzealny w Dziale Historii Toruńskiego Piernikarstwa w Muzeum Okręgowym w Toruniu. Współautor wystawy czasowej „Weź miodu praśnego… Dawne i współczesne przepisy piernikarskie” i książki „Piernikowy przepisownik”, w którym znajdziemy stare receptury i nowe pomysły na wykorzystanie piernika. Interesuje się kulinariami, odtwarzaniem dawnych przepisów i historią piernikarstwa. Autor wydanej w 2017 roku książeczki dla dzieci „Piernikowe przygody Katarzynki”. Bierze czynny udział w projektowanym projekcie Piernikowe Laboratorium – Akademia Smaku i działaniach wystawienniczych i edukacyjnych w Muzeum Okręgowym w Toruniu.
mgr MAŁGORZATA MIKULSKA-WERNEROWICZ
W projekcie: współautorka scenariuszy, prowadząca część działań; autorka i prowadząca warsztaty (bezkosztowo). Kierownik Działu Historii Toruńskiego Piernikarstwa. Wykształcenie wyższe muzealnicze (studia magisterskie na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz Podyplomowe Studia Muzealnicze, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu); Edukator muzealny (15 lat stażu w Dziale Edukacji MOT). Autorka projektów edukacyjnych do wystaw stałych i czasowych oraz wydawnictw edukacyjnych („Tajemnice pod Gwiazdą ukryte”, „Tu byłem. Tony Halik”). Współautorka muzealnej książeczki dla najmłodszych poświęconej piernikom; autorka książki „Mikołaj Kopernik. Geniusz z Torunia”. Opiekun Kręgu Młodych Miłośników Starego Torunia, działającego w Muzeum Okręgowym w Toruniu; Organizatorka Wojewódzkiego Konkursu Wiedzy o Sztuce i Kulturze dla Uczniów Gimnazjum w MOT.
PETRUS KURPPA
W projekcie: Specjalista prowadzący warsztaty/spotkania (umowa o dzieło) Kucharz, piernikarz i pasjonat historii europejskiego piernikarstwa, posiadacz sporej kolekcji form piernikarskich. Petrus Kurppa mieszka w Turku w Finlandii i współpracuje z Zamkiem w Turku, gdzie prowadzi warsztaty piernikarskie i opowiada o swojej pasji.
TOMASZ WELTER
W projekcie: Specjalista prowadzący warsztaty/spotkania (umowa o dzieło) Kucharz, szef kuchni, ekspert ds. warsztatów kulinarnych, specjalizujący się w kuchni tradycyjnej i regionalnej, działacz ruchu Slow Food Kujawsko-Pomorskie, trener Wojskowej Reprezentacji Kucharzy Wojska Polskiego, trener i juror w warsztatach i konkursach kulinarnych promujących dziedzictwo kulinarne województwa kujawsko-pomorskiego;
mgr KRZYSZTOF DECZYŃSKI
Fotograf. W ramach projektu przygotuje materiały promocyjne oraz wykona dokumentację fotograficzną prowadzonych działań, konsultant i opiekun merytoryczny nad zajęciami fotograficznymi, konsultant, autor scenariusza zajęć fotograficznych i pomoc merytoryczna przy wystawie fotograficznej (bezkosztowo). Pracownik działu Promocji i Wydawnictw Muzeum Okręgowego w Toruniu od 2007 r. Od 2009 r. prowadzi Pracownię Multimedialną, gdzie zajmuje się fotografowaniem muzealiów na potrzeby dokumentacyjne oraz wydawnicze, w tym do katalogów. Zajmuje się również projektowaniem graficznym na potrzeby Muzeum (m.in plakaty, zaproszenia, ulotki i katalogi). Autor plakatów, które w XXVI Ogólnopolskim Przeglądzie Plakatu Muzealnego i Ochrony Zabytków zdobyły I nagrodę oraz wyróżnienie.
mgr HUBERT SMOLAREK
Referent w Dziale Promocji, odpowiedzialny za kontakt z mediami. W ramach projektu koordynator działań promocyjnych (bezkosztowo). Absolwent filologii polskiej na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Redaktor i administrator strony internetowej Muzeum Okręgowego, mediów społecznościowych, organizator i współorganizator wydarzeń kulturalnych odbywających się w murach muzeum. Autor pamiątek i gadżetów promocyjnych.
W załączeniu (do pobrania) znajdą Państwo Piernikową Jednodniówkę – okolicznościową gazetkę wydaną przy okazji projektu.
Projekt realizowany w ramach programu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego – Edukacja Kulturalna.