Zmagania strażaków dawnego województwa pomorskiego na progu II wojny światowej i w trakcie prezentujemy na wystawie „Strażacki Wrzesień 1939 – kolory historii” w Muzeum Twierdzy Toruń. Ekspozycję historyczną można zwiedzać od 16 września do 31 października 2022 r.
Wystawa składa się z dwóch części ulokowanych w dwóch salach. Pierwsza część dedykowana jest strażakom z dawnego województwa pomorskiego ze stolicą w Toruniu. Przedstawia kontekst historyczny i tło geopolityczne dla Pomorza po Traktacie Wersalskim. Druga, pochodząca z Centralnego Muzeum Pożarnictwa z Mysłowic, pokazuje działania strażaków podczas II wojny światowej w kontekście ogólnopolskim.
Sytuacja na Pomorzu po Traktacie Wersalskim była szczególna, z uwagi na dużą mniejszość niemiecką, która przez cały okres dwudziestolecia nie kryła się z poglądami rewizjonistycznymi. Straże pożarne stawały się centrami społeczności lokalnych. Zakładano przy nich biblioteki, świetlice, chóry czy kółka teatralne. Prowadzono w nich program wychowania obywatelskiego, co pomagało w masach plebejskich Pomorza wykształcić polską świadomość obywatelską mocno wyrugowaną przez ponad wiek zaboru pruskiego. W miejscowych środowiskach tym samym wytwarzały się lokalne struktury przywódcze.
Straże pożarne były też obiektem rywalizacji pomiędzy ludnością polską a mniejszością niemiecką. W momencie rozpętania II WŚ wielu pożarniczych działaczy, liderów środowiska zostało zamordowanych, jako przywódcy groźni dla Niemców, a czasem po prostu w aktach osobistej zemsty niemieckich sąsiadów. Wystawa jest uzupełniona o eksponaty z epoki, które znalezione w regionie.
„Strażacki Wrzesień 1939 – kolory historii”
Muzeum Twierdzy Toruń
Wystawa czynna: 16 września – 31 października